Czy istnieje wrażliwość na gluten?
Wiele osób unika glutenu w swojej diecie, ale dlaczego gluten jest problemem? Czy istnieje wrażliwość na gluten? A jeśli tak, to jaka jest różnica między celiakią a wrażliwością na gluten?
Wrażliwość na gluten lub nadwrażliwość na gluten bez celiakii (NCGS) to prawdziwy stan, który należy do ogólnego terminu „nietolerancja glutenu”.
Co to jest gluten?
Gluten jest prawdopodobnie jednym z najbardziej kontrowersyjnych i niezrozumianych związków spożywczych. Chociaż często postrzegany jako pojedyncze białko, gluten obejmuje szereg białek zwanych prolaminami.
Prolaminy są obecne w pszenicy, żyto, jęczmieniu i krzyżówce pszenicy i żyta znanej jako pszenżyto.
Chociaż w tych zbożach jest wiele prolamin, gliadyna i glutenina są główne prolaminy w pszenicy.
Białka te są odporne na całkowite strawienie przez enzymy trawienne znajdujące się w przewodzie pokarmowym (GI).
Dzieje się tak, ponieważ enzymy wytwarzane przez trzustkę , żołądek i rąbek szczoteczkowy przewodu pokarmowego nie są w stanie do pełnego rozbicia białek o wysokiej zawartości reszt proliny. Prolina to aminokwas — budulec białka — obecny w glutenie.
Niepełne trawienie tych białek pozwala duże jednostki aminokwasów zwane peptydami przechodzą przez ścianę jelita cienkiego.
Fragmenty te przekraczają barierę jelitową i wędrują do innych części ciała, gdzie może spowodować zapalna odpowiedź immunologiczna u osób podatnych.
Należy zauważyć, że białka glutenowe są wyjątkowo odporne na trawienie w wszyscy ludzie nie tylko u osób z celiakią , która jest chorobą autoimmunologiczną .
Rodzaje schorzeń związanych z glutenem
„Nietolerancja glutenu” to termin zbiorczy, który odnosi się do trzy główne typy chorób związanych z glutenem. Poniżej przyjrzymy się każdemu po kolei.
Nietolerancja glutenu
Celiakia jest prawdopodobnie najbardziej znanym schorzeniem związanym z glutenem. Jest to choroba autoimmunologiczna, która wymaga układ odpornościowy reagujący na białka glutenowe.
Kiedy osoby z celiakią spożywają gluten, prowadzi to do uszkodzenia jelita cienkiego i powoduje szereg objawów, w tym biegunkę , ból brzucha i wzdęcia .
Przedłużona ekspozycja na gluten u osób z celiakią może prowadzić do zmniejszenia gęstości mineralnej kości, znacznej utraty wagi, niedokrwistości z niedoboru żelaza , drgawek, słabe mięśnie , i inne poważne objawy.
Częstość występowania jest różna na całym świecie, z niektóre kraje doświadczają wyższych stawek niż inni.
Eksperci szacują, że stan ten dotyka obecnie około 1-2% populacji w Stanach Zjednoczonych i jest bardziej powszechne u kobiet.
Celiakia występuje również częściej u osób z innymi chorobami autoimmunologicznymi, w tym cukrzycą typu 1 .
Eksperci uważają, że stan ten jest spowodowany zarówno czynnikami genetycznymi, jak i środowiskowymi. Lekarze zazwyczaj zalecają osobom z celiakią ścisłą dietę bezglutenową .
Alergia na pszenicę
Według Badania , osoby z alergią na pszenicę mają reakcję alergiczną na białka zawarte w pszenicy. Ten rodzaj alergii występuje znacznie częściej u dzieci, chociaż może również dotyczyć dorosłych.
Alergia na pszenicę może powodować poważne objawy, w tym anafilaksję , która jest reakcją alergiczną, która może zagrażać życiu.
Chociaż zarówno celiakia, jak i alergia na pszenicę są poważnymi schorzeniami, mechanizmy związane z każdym z nich różnić się .
Na przykład, w przeciwieństwie do celiakii, w alergii na pszenicę może pośredniczyć immunoglobulina E (IgE). Oznacza to, że specyficzne dla pszenicy przeciwciała IgE wiążą się z pszenicą, tym samym wyzwalając uwalnianie związków zapalnych, w tym histaminy.
Odpowiedzi immunologiczne zależne od IgE są natychmiastowy i może zagrażać życiu. Reakcja może również wynikać z inhalacji pszenicy — na przykład podczas pieczenia z mąką pszenną.
NCGS
Niektórzy ludzie reagują na gluten, mimo że nie mają celiakii ani alergii na pszenicę. Eksperci określają ten rodzaj nietolerancji glutenu jako NCGS.
Według Przegląd 2019 NCGS występuje znacznie częściej niż celiakia i może dotyczyć nawet 13% populacji.
Podobnie jak celiakia, NCGS występuje częściej u kobiet.
Osoby z NCGS doświadczają objawów ze strony przewodu pokarmowego, które obejmują wzdęcia, gazy i biegunkę, a także objawy niezwiązane z układem pokarmowym, takie jak zmęczenie , niepokój i bóle głowy . Objawy te często ustępują na diecie bezglutenowej.
Eksperci uważają, że istnieje związek między objawami NCGS a reakcją immunologiczną, chociaż nadal istnieje trochę kontrowersji otaczający dokładną przyczynę. NCGS występuje częściej u osób z chorobami autoimmunologicznymi.
Niektórzy naukowcy sugerują że inne składniki pszenicy, nie tylko gluten, mogą powodować lub przyczyniać się do NCGS. Nadal jest wiele do nauczenia się o NCGS, a naukowcy kontynuują wysiłki, aby lepiej zrozumieć ten stan.
Jeśli dana osoba doświadcza wymienionych powyżej objawów po spożyciu glutenu, przed zdiagnozowaniem NCGS lekarz musi wykluczyć celiakię i alergię na pszenicę.
Obecnie nie ma testów, które mogłyby pomóc zdiagnozować NCGS, dlatego stan pozostaje diagnoza wykluczenia.
Po zdiagnozowaniu NCGS osoba powinna unikać glutenu poprzez przestrzeganie diety bezglutenowej.
Najważniejsze!
Wrażliwość na gluten lub NCGS to rodzaj nietolerancji glutenu.
Celiakia i alergia na pszenicę to inne schorzenia związane z glutenem, ale różnią się one od NCGS pod wieloma względami.
Jeśli dana osoba ma objawy takie jak biegunka, wzdęcia lub bóle głowy po spożyciu glutenu, powinna skonsultować się z lekarzem w sprawie testów na nietolerancję glutenu.
