---

Utrata zmysłu smaku może odnosić się do częściowej lub całkowitej utraty smaku. Wiele możliwych przyczyn może prowadzić do utraty smaku, w tym nowych leków, problemów z zębami, przeziębienia lub grypy oraz COVID-19.

Smak, znany również jako degustacja, jest ważnym doznaniem, które pozwala ludziom zidentyfikować pożywne produkty spożywcze i ciesz się smakiem. Smak to złożony zmysł obejmujący wiele narządów i tkanek, takich jak język, podniebienie, gardło i nos. Dlatego zapach może wpływać na smak. Terminem medycznym na całkowitą utratę smaku jest ageusia, natomiast utrata węchu to anosmia .

Utrata lub zmiana smaku może wystąpić z powodu wielu różnych warunków, takich jak te, które wpływają na narządy smakowe, układ nerwowy lub infekcję. Niektóre z tych problemów są nieszkodliwe, podczas gdy inne mogą wymagać diagnozy lekarskiej. Rodzaj leczenia będzie zależał od przyczyny.

Najbardziej powszechne zaburzenie smaku to urojona percepcja smaku. Osoba z tym zaburzeniem będzie miała silny, długotrwały smak w ustach, nawet gdy są puste. Smak jest często nieprzyjemny i może przytłaczać smak innych potraw podczas jedzenia. Smak może również towarzyszyć uporczywemu pieczeniu w ustach osoby.

Istnieją trzy rodzaje fantomowego postrzegania smaku:

Ageusia

Całkowita utrata zmysłu smaku nazywa się ageusia , co może sprawić, że osoba nie będzie w stanie wykryć żadnych smaków. Jednak ageusia jest rzadka. Badanie z 2016 roku szacuje, że tylko 3% osób, które doświadczają utraty zmysłu smaku, ma prawdziwy ageusia.

Dysgeusia

Dysgeusia powoduje uporczywy smak w ustach, który może maskować inne smaki i sprawić, że wszystkie potrawy będą smakować tak samo. Osoby z zaburzeniami smaku często mówią, że smak ma szczególne cechy, opisując go jako:

• faul
• zjełczały
• kwaśny
• słony
• metaliczny

hipogezja

Hypogeusia to określenie częściowej utraty jednego rodzaju smaku. Osoba z hipogezją może nie być w stanie wykryć jednego z kluczowych smaków:

• gorycz
• cierpkość
• słoność
• słodycz
• umami, czyli przyjemny, pikantny smak

Inne przyczyny

Możliwe przyczyny zaburzeń smaku i utraty smaku może zawierać :

• infekcje górnych dróg oddechowych, takie jak przeziębienie
• COVID-19
• infekcje zatok
• infekcje ucha środkowego
• słaba higiena jamy ustnej i problemy z zębami, takie jak zapalenie dziąseł
• narażenie na niektóre chemikalia, takie jak insektycydy
• operacje jamy ustnej, gardła, nosa lub ucha
• URAZY głowy
• radioterapia na raka w tym obszarze ciała

Przyczyny zaburzeń węchu może zawierać :

• starzenie się
• palenie
• narośla w jamach nosowych
• stany wpływające na układ nerwowy, takie jak choroba Alzheimera lub choroba Parkinsona

Niektóre leki mogą również wpływać na zdolność odczuwania smaku. Te leki mogą zawierać :

• antybiotyki
• leki przeciwhistaminowe
• leki chemioterapeutyczne
• Inhibitory pompy protonowej
• inhibitory kinaz białkowych

Diagnoza

Zaburzenia smaku nie są rzadkością. Przed pandemią ponad 200 000 osób w Stanach Zjednoczonych co roku odwiedzał lekarza, aby zgłosić trudności z degustacją lub wąchaniem. Niektórzy eksperci szacują, że zaburzenia smaku opisywało 5% Amerykanów, a prawie1 na 5 Amerykanie po 40 roku życia zgłaszali pewne zmiany w swoim poczuciu smaku.

Specjaliści zwani otolaryngologami mogą diagnozować i leczyć zarówno zaburzenia węchu, jak i smaku. Lekarze ci specjalizują się w chorobach ucha, nosa i gardła oraz stanach głowy i szyi.

Lekarz może szukać narośli w jamie ustnej lub nosie, sprawdzać oddech osoby i szukać innych oznak infekcji. Przeanalizują również historię medyczną danej osoby i zapytają o wszelkie zażywanie narkotyków i możliwą ekspozycję na toksyczne chemikalia.

Lekarz będzie również chciał zbadać jamę ustną i zęby pacjenta pod kątem oznak choroby i stanu zapalnego .

Aby pomóc zdiagnozować utratę smaku, lekarz może nałożyć pewne chemikalia bezpośrednio na język osoby lub dodać je do roztworu, który następnie wlewa się do ust. Reakcja osoby na te chemikalia może pomóc zidentyfikować dotknięty aspekt smaku.

Zidentyfikowanie zarówno rodzaju utraty czucia, jakiej doświadcza dana osoba, jak i choroby podstawowej, może zająć trochę czasu, ale prawidłowa diagnoza jest ważnym krokiem w kierunku właściwego leczenia.

Leczenie

Podstawowy stan powodujący utratę poczucia smaku określi opcje leczenia. W prostych przypadkach, takich jak te wynikające z przeziębienia lub grypy , lekarze zwykle czekają, aż infekcja ustąpi. U większości ludzi poczucie smaku powinno powrócić po ustąpieniu choroby. Jednak dowody sugerują, że problemy z zapachem i smakiem mogą utrzymywać się po zakażeniu SARS-CoV-2, szczególnie w przypadku długotrwałego COVID .

Chociaż badania są nadal niejasne, jeśli dana osoba doświadcza powirusowa dysfunkcja węchowa lub problemy z zapachem i smakiem po infekcji wirusowej, lekarz może rozważyć za pomocą treningu węchowego i miejscowych kortykosteroidów.

Dla osób z infekcjami bakteryjnymi, takimi jak infekcje zatok lub ucha środkowego, lekarze mogą zalecić antybiotyki.

Leczenie poważniejszych problemów, takich jak zaburzenia układu nerwowego lub urazy głowy, będzie wymagało zindywidualizowanego planu leczenia.

Domowe środki zaradcze

W wielu przypadkach dana osoba może podjąć małe kroki w domu, aby poprawić poczucie smaku, w tym:

• rzucanie palenia
• poprawa higieny jamy ustnej poprzez codzienne szczotkowanie, nitkowanie i stosowanie płynu do płukania jamy ustnej z lekiem
• stosowanie dostępnych bez recepty leków przeciwhistaminowych lub waporyzatorów w celu zmniejszenia stanu zapalnego w nosie

Zapobieganie

Nie zawsze jest możliwe zapobieganie utracie smaku, a niektóre przypadki mogą być wynikiem podstawowych schorzeń wymagających leczenia. Jednak ludzie mogą próbować zmniejszyć ryzyko starzenia się spowodowanego infekcjami, próbując następujących wskazówek:

• zdrowe odżywianie i utrzymywanie nawodnienia
• dużo odpoczynku
• praktykowanie dobrej techniki mycia rąk
• noszenie zasłaniania twarzy w miejscach publicznych
• radzenie sobie ze stresem

Streszczenie

Ageusia to termin medyczny oznaczający całkowitą utratę smaku. Częściowa lub całkowita utrata zmysłu smaku może nastąpić z wielu powodów, takich jak problemy z jamą ustną lub nosową. W wielu przypadkach przyczyna jest tymczasowa, na przykład infekcja zapalająca przewody nosowe.

Leczenie choroby podstawowej powinno sprawić, że objawy znikną. Niektóre podstawowe przyczyny, takie jak ekspozycja na chemikalia, choroba Alzheimera i starzenie się, mogą powodować trwałą utratę smaku. Niezbędna jest ścisła współpraca z lekarzem w celu zidentyfikowania i leczenia podstawowego problemu.

---